Cmentarz Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku w Zakopanem (nazywany też Starym Cmentarzem) znajduje się przy ul. Kościeliskiej. Jest to pierwszy zakopiański cmentarz, powstały w połowie XIX wieku. Na cmentarzu od lat dwudziestych XX wieku chowano – oprócz tych, którzy posiadali tu rodzinne grobowce – już tylko ludzi wybitnych i zasłużonych dla Zakopanego, Tatr i Podhala. Nazwa cmentarza pochodzi od nazwiska darczyńcy ziemi, na której jest zlokalizowany, Jana Pęksy oraz od słowa „brzyz” („brzyzek”), które to w gwarze góralskiej oznacza urwisko nad potokiem (i właśnie taka znajduje się tuż za murami cmentarza). Na Pęksowym Brzyzku znajduje się około 500 grobów, w tym 250 osób zasłużonych.
7.10.2021
Miejsce to odwiedziłem po raz pierwszy, mimo, iż w Zakopanym byłem wielokrotnie. O tym wyjątkowym miejscu wspominała mi żona (była tam jeszcze za swoich czasów dziecięcych) podczas zeszłorocznej wizyty w Zakopanym, ale wtedy jakoś brakło nam czasu. Tym razem, gdy mieliśmy wolne popołudnie (po szlaku na Gęsią Szyję) postanowiliśmy go odwiedzić. Mimo, że to przecież cmentarz to jednak miejsce bardzo urokliwe. Prawie każdy nagrobek zwraca na siebie uwagę czymś oryginalnym. Będąc w Zakopanym koniecznie trzeba to miejsce odwiedzić.
Na teren cmentarza wchodzi się przy Kościele Matki Bożej Częstochowskiej w Zakopanem, zbudowanym w 1847 roku. By wejść należy umieścić drobną opłatę (3 zł/osoba dorosła, 1,5 zł/dzieci). Można wynająć przewodnika, który opowie o historii cmentarza i oprowadzi po najważniejszych nagrobkach.
Przed samym wejściem na cmentarz znajduje się murowana kaplica śś. Świerada i Benedykta z około 1810 roku będąca najstarszą budowlą sakralną Zakopanego.
Fotorelacja z tegorocznej wizyty w Tatrach na stronie Tatry 2021.
